Wat zijn edelpelsdieren?
Een edelpelsdier is zoals de naam al zegt, een dier dat gehouden wordt voor de pels. Niet ieder pelsdier heeft een goede pels. Soms is een pels maar een dun vachtje of zijn de haren niet stevig in de huid geplant, zoals bij een konijn. De nerts heeft een heel mooie en sterke pels. Om die reden noemen we de nerts een edelpelsdier. Andere edelpelsdieren zijn bijvoorbeeld de vos, de sabel en de chinchilla.

Waar komt de Nederlandse nerts oorspronkelijk vandaan?
De Nederlandse nerts stamt af van de wilde Amerikaanse nerts. Ruim honderd jaar geleden werden de eerste nertsen geïmporteerd. Door professionalisering van de nertsensector (optimalisering voer, gedegen fokkerij, betere huisvesting) is sinds die tijd de Nederlandse nerts groter en is zijn pelskwaliteit verbeterd. Uit de oorspronkelijke donkerbruine natuurkleur ontstonden verschillende kleurmutaties die variëren van gitzwart tot spierwit. De nertsenhouders in Nederland houden overwegend donkerbruine of zwarte nertsen en diverse grijstinten.

Waarom worden er nertsen gehouden?
De nertsenhouderij ontleent zijn bestaansrecht aan de vraag naar pelzen. Van oudsher dragen mensen bont. Naast bont als restproduct (bijvoorbeeld van schadelijke muskusratten) of als bijproduct (bijvoorbeeld van de vleesindustrie zoals koeienhuiden of schapenvachten) worden nertsen speciaal op boerderijen gehouden voor hun pels. Daarnaast zijn de vetten van de nerts bruikbaar als grondstof voor geneesmiddelen en schoonheidsproducten. De overige delen van het dier voert de nertsenhouder af naar destructiebedrijven. Hier worden ze samen met andere dode dieren verwerkt tot biogassen. Pelsdierenhouders zien hun werk ook vaak als hobby. Het werk is heel afwisselend en het omgaan met dieren geeft hen veel voldoening.

Wat en hoeveel eet de Nederlandse nerts?
Nertsen zijn vleeseters. Zij eten dan ook restproducten uit de pluimveesector en visverwerkende industrie. Aan dit slachtafval voegt de voerfabrikant granen, eiwitten, vitaminen en mineralen toe zodat de nerts in topconditie blijft. Jaarlijks verwerkt de nertsenhouderij 220.000 ton slachtafval. Dit zijn bijna 8.000 grote vrachtwagens. De nertsenhouderij draagt zo bij aan een efficiënte verwerking van het slachtafval. Voor de slachterijen is het een goedkope manier om van het slachtafval af te komen en draagt het bij aan het milieuverantwoord verwerken ervan.

Hoe groot en zwaar is een nerts?
Een nertsenpup komt kaal geboren ter wereld en heeft de grootte van een pink. Het dier weegt gemiddeld 10 gram. Een volwassen dier is van kop tot staartinplant, variërend van een klein teefje tot een grote reu, 50 tot 100 cm. lang. Een nerts weegt (afhankelijk van de grootte en of het zomer of winter is) gemiddeld tussen de 1 en 4 kg. Teven: 1 tot 2 kg. Reuen: 3 tot 4 kg.

Hoeveel jongen krijgt een nerts?
Een teef krijgt éénmaal per jaar gemiddeld vijf tot zes jongen (pups) per worp.

Welke leeftijd bereikt een nerts?
Een wilde nerts in de natuur is erg afhankelijk van de omstandigheden waaronder het dier geboren wordt en het aanbod van voedsel. Vaak dient een pup ook als prooi voor andere roofdieren. Ongeveer 80% van de wilde nertsen sterft binnen 3 maanden na de geboorte. Een nerts als landbouwhuisdier is gedomesticeerd en niet vergelijkbaar met een wilde nerts. Het dier wordt ongeveer zeven tot acht maanden oud. De nerts wordt eind april begin mei geboren en eind november begin december gepelsd. Ze is dan volwassen en de pels is optimaal van kwaliteit. Rustige nertsen uit grote nesten met een goede kwaliteit, houdt de nertsenhouder aan voor volgend jaar als moederdier. Een moederdier kan zo een leeftijd van ongeveer vier jaar bereiken.

Hoe worden nertsen doodgemaakt?
Het doden van een nerts gebeurt snel (binnen 30 seconden) en pijnloos. Het dier wordt niet  vervoerd naar slachterijen. Een voor de nertsen bekende verzorger haalt de dieren uit het hok en brengt deze direct naar een speciale kist. In deze kist slapen de nertsen in met behulp van zuivere koolstofmonoxide (CO). Deze methode is samen met de overheid ontwikkeld. Pelsierenhouders moeten hiervoor een cursus volgen en een certificaat voor behalen. Vervolgens pelst en droogt de nertsenhouder zelf de pelzen op zijn bedrijf of brengt deze naar een speciale pelzerij.

Hoe houd je de pels goed?
Pelzen worden eerst geschraapt (ontdaan van vet) en daarna opgeplankt om in speciale droogkamers te drogen. Als dit gedaan is, worden de pelzen gereed gemaakt voor transport naar de veilinghuizen. De pels is dan, tot verdere bewerking, zeer lang houdbaar.

Hoeveel geld brengt een nertsenpels op?
Vraag en aanbod bepalen de opbrengstprijzen. Een goede pels brengt, afhankelijk van de kwaliteit, kleur en grootte, ongeveer € 20,- tot € 35,- op. De sector krijgt geen subsidie zoals bij sommige andere dierlijke branches.

Hoe ziet de huisvesting van een nerts er uit?
Nertsen leven in open of gesloten stallen onder natuurlijke omstandigheden, zonder extra warmte of licht. Daarin staan gekoppelde kooien. Deze bestaan uit een nestkist en een loopren. De nestkist is minimaal 20 x 20 cm. en gevuld met stro waarin de nerts slaapt en ook haar jongen ter wereld brengt. De loopren is van gaas en is 85 cm. lang, 30 cm. breed en 45 cm. hoog. Uit onderzoek bleek dat dit de meest hygiënische (de uitwerpselen vallen door het gaas rechtstreeks in de mestgoot) en prettige huisvesting voor een nerts is. De nerts beschadigt zijn pootjes niet vanwege een speciale gaaskeuze en een nertsvriendelijke afwerking van het gaas. In zo’n ruimte mag de pelsdierenhouder twee nertsen huisvesten. Steeds meer nertsen worden volgens de afgesproken oppervlaktenorm in groepshuisvesting gehouden. Dit betekent dat de hele familie tot de pelstijd in meerdere gekoppelde kooien bij elkaar blijft.

Wat gebeurt er met de uitwerpselen van de nerts?
Om het milieu te ontzien, is een speciaal mestsysteem ontwikkeld. Nertsen mesten van nature altijd achter in de kooi. De mest valt door de kooi op een mestband of in een mestgoot. Zo wordt de mest automatisch afgevoerd naar een mestput. Dit systeem is gecertificeerd volgens de Groenlabel-normen. Het door de overheid ontwikkelde Groenlabel-certificaat kan een ondernemer krijgen door zijn bedrijf van milieuvriendelijke technieken te voorzien. Bijna alle nertsenhouderijen hebben dit certificaat.

Hoe krijgt de nerts zijn voer en vers water?
De nerts krijgt dagelijks vers brijvoer bestaande uit restproducten van de kip- en visindustrie. Als de pups nog klein zijn, gebeurt dit meerdere malen per dag op de nestkist. Zijn de nertsen groter dan krijgen ze dit voer boven op de kooi gelegd. De dieren eten het voer door het gaas heen. Er is continu fris drinkwater uit een speciaal klein drinkbakje of een drinknippel voor het dier beschikbaar. Bij vorst krijgen nertsen vaak handmatig vers drinkwater (bijvoorbeeld met een tuinslang).

Wat doet een nerts overdag?
Behalve eten, drinken en het verslepen van voer- en nestmateriaal brengt de nerts de dag voornamelijk door met slapen en spelen (er zijn kooiverrijkingen zoals een speelbuis of platform waarmee de nerts kan spelen). Ook is het verzorgen van haar jongen en het verzorgen van de pels een dagelijkse bezigheid. De pels blijft zo keurig schoon. Nertsen zijn van nature nieuwsgierige dieren.

Hoeveel pelsdierenhouderijen zijn er in Nederland?
Nederland telt ongeveer 160 nertsenhouderijen, sommige zijn gevestigd op meerdere locaties. Deze bedrijven zijn met name gevestigd in de Gelderse Vallei, Oost-Brabant en Noord-Limburg. Een gemiddeld bedrijf telt ongeveer 5.000 moederdieren.

Hoe verloopt de afzet van de pelzen?
De pels gaat via vertegenwoordigers van veilinghuizen naar de veilingen in Denemarken, Finland, Amerika, Canada. Hier vindt de pelzenverkoop plaats. Handelaren kopen de pelzen en verkopen deze weer aan bijvoorbeeld bontateliers. Nagenoeg alle pelzen gaan eerst naar het buitenland. Daar worden ze geschikt gemaakt voor verdere bewerking (o.a. gelooid). Een gedeelte daarvan komt ons land weer binnen in de vorm van een jas, garnering of accessoire.

In welke landen is bontkleding het meest in trek?
In alle E.U.-landen is bont in de mode. Met name Scandinavië, Italië, Duitsland en Frankrijk zijn grote afnemers. In Rusland, Amerika en Canada is bont ook zeer in trek. De laatste jaren is China een belangrijke groeimarkt. De meeste bontkleding in Europa wordt in Griekenland geproduceerd.

Waar wordt bont voor gebruikt en hoe lang gaat het mee?
Topontwerpers, modeateliers en zelfstandige bontwerkers in binnen- en buitenland maken jassen, kragen, mutsen en diverse bontaccessoires. Echt bont zit veel warmer dan namaakbont terwijl je er beduidend minder in transpireert. Ook gaat het in tegenstelling tot synthetische producten, een leven lang mee.

Hoeveel pelzen gaan er in een bontjas?
Dit hangt natuurlijk helemaal af van de soort jas die je koopt. Gemiddeld gaan er tussen de 10 tot 40 nertsenpelzen in een bontjas.

Wat is gemiddeld de prijs van nertsenbont?
De kosten voor kledingfabrikanten liggen tussen de € 80,- en € 120,- per nertsenvel. Het bont is dan al bewerkt voor gebruik in de kleding. Het precieze bedrag hangt af van de kwaliteit.

Waar is bont te koop?
Bont werd voorheen hoofdzakelijk verkocht in speciale bontwinkels. Tegenwoordig is bont te koop in 1 op de 3 damesmodespeciaalzaken, boetieks en de betere warenhuizen overal ter wereld.

Wie koopt bont?
Bont is niet meer een product voor alleen welgestelde mensen. Bont is er voor iedereen. Vroeger werden zware nertsenjassen hoofdzakelijk gedragen in originele natuurtinten door met name oudere welgestelde dames. Sinds de jaren 90 zijn er echter steeds meer jonge mensen die trendy bont of bontaccessoires dragen. Bijvoorbeeld gekleurd, geprint, geknipt, geplukt of geschoren bont. Dat bont steeds meer in trek is en geaccepteerd wordt, bevestigd een onderzoek dat het NIPO heeft uitgevoerd. Hieruit bleek dat 71% van de Nederlanders het in principe niet uitmaakt waarvoor je dieren houdt. Als je het maar doet op een manier waarbij rekening gehouden wordt met het welzijn van het dier. Een op de drie damesmodespeciaalzaken in Nederland verkoopt tegenwoordig dan ook echt bont.